Lieve donateurs,

2024 was een memorabel jaar voor Senegal. In maart van dat jaar werd een nieuwe president gekozen. Helaas was de aanloop naar de presidentiële verkiezingen nogal turbulent geweest. Oud- president Macky Sall had op alle mogelijke manieren gepoogd aan de macht te blijven. Hij probeerde onrechtmatig een derde regeertermijn te verkrijgen, de meest kansrijke kandidaten van andere partijen voor het presidentschap liet hij op basis van valse beschuldigingen gevangen zetten en als laatste wanhoopsdaad probeerde hij de verkiezingen voor langere tijd uit te stellen. Uiteindelijk zorgden felle protesten van de Senegalese bevolking en een moedige uitspraak van het Senegalese Hoog Gerechtshof ervoor dat rechtmatige verkiezingen toch konden plaatsvinden.
De vraag nu is of de nieuwe regering onder leiding van de onervaren president Bassirou Diomaye Faye kan zorgen voor een verdere ontwikkeling van het land. Een van de grootste problemen die opgelost zal moeten worden is de uitzichtloze werkeloosheid onder een groot deel van de jongeren tot 25, een groep die de helft van de bevolking uitmaakt.

Ook op onze school waren er ontwikkelingen. Zoals we in ons vorige verslag al hebben vermeld zijn zijn dochter Christine en zoon Alfred een grote steun en toeverlaat voor onze directeur William Mendy geworden.
Zeker nu William wat minder is gaan werken en eigenlijk het liefst over niet al te lange tijd met pensioen zou willen gaan heeft Christine meer en meer de touwtjes in handen genomen.
We hebben gezien dat zij niet alleen heel consciëntieus de administratie onder haar hoede heeft, maar dat zij ook voor de leerlingen nieuwe en leerzame projecten bedenkt en organiseert.
Recentelijk kon Christine met een groep leerlingen een bezoek brengen aan het Senegalese parlement in Dakar. Daar werd de kinderen uitgelegd wat democratie inhoudt en hoe een parlement reilt en zeilt. De leerlingen mochten zelfs tot hun grote vreugde in ‘de bankjes’ zitten.

In ons laatste gesprek met William en Christine, in januari van dit jaar, kwamen naast onze gebruikelijke ondersteuningsprojecten – voor de schoolboeken en lesbenodigdheden, de schoolapotheek, het onderhoud van computers en printer en de huur voor het schoolgebouw gedurende de zomermaanden – ook andere wensen en knelpunten ter sprake.
Door de wildgroei aan privéscholen in Yeumbeul, de buitenwijk van Dakar waar onze school gevestigd is, schommelt elk jaar het aantal ingeschreven leerlingen, hetgeen natuurlijk ook invloed heeft op de inkomsten van de school. Onze school staat goed bekend en belangrijk voor de ouders is dat het slagingspercentage van de examenleerlingen van Mikriche Kawara hoger is dan dat van de scholen rondom. Daardoor blijft het aantal leerlingen toch altijd rond de 150 tot 175. Echter, om de kosten te dekken blijft het voor de school, zelfs met onze hulp, kantje boord.

Een van de kwesties die William, Christine en ons aan het hart gaat is de onderbetaling van de leraren en medewerkers van de school.
Het lerarencorps bestaat, op een enkeling na, al jaren uit dezelfde personen. Deze leraren zijn, ondanks het feit dat door de jaren heen hun salarissen slechts miniem verhoogd konden worden, dus uitermate loyaal aan de school. In Senegal zijn de prijzen van eerste levensbehoeften als levensmiddelen, elektriciteit, water, huren etc. sinds covid ook fors gestegen en het is duidelijk dat een salaris van 100.- tot 150.-euro per maand zeker niet meer toereikend is om een gezin te onderhouden. Onze stichting is helaas niet draagkrachtig genoeg om structureel bij te dragen aan het verhogen van de salarissen. Wel hebben we besproken om, als er voldoende gelden in kas zijn, 2 keer per jaar rond Tabaski (het offerfeest) en Kerstmis, alle leraren en medewerkers een gratificatie van 20.000 CFA = rond 30.- euro te geven. Dit komt uit voor 10 personen werkzaam op de school op 2x 300.- euro = 600.- euro per jaar. Rond de viering van de Tabaski in juni van dit jaar hebben alle medewerkers van de school deze geste van waardering ontvangen.

In mei van 2024 stond ook de Biënnale van Dakar in de planning. Deze toonaangevende kunstmanifestatie heeft in de loop der jaren wereldwijd bij kunstinstellingen, verzamelaars en kunstgeïnteresseerden aan belangstelling gewonnen. Ook bij onze vrienden en familie was het besef doorgedrongen dat dit kunstgebeuren in Dakar zeer de moeite waard zou zijn om te bezoeken en een groepje vrienden en familieleden reisde in mei af naar Senegal. Het was wel even schrikken toen de nieuwe regering op het laatste moment besloot de Biënnale ‘uit te stellen’ naar november. De officiële lezing was dat na de veelbewogen presidentiële verkiezingen uitstel nodig was om het evenement in ‘optimale condities’ te kunnen organiseren. Achter de schermen ging het echter vooral over geld.
Maar wij hebben zeker niet onder dit uitstel geleden omdat de musea en galeries in Dakar wel vasthielden aan hun geplande programma’s. We waren ook blij voor Aida Ndoye en Moussa Thiam, die profijt hadden van de bezoekjes van de vrienden aan het Village des Arts en de winkeltjes op Gorée. Voor beiden was de financiële impuls zeer welkom.

Met Moussa gaat het goed. Hij is in zijn element in het Village des Arts. Wel zorgelijk is dat hij door het langdurig werken in dezelfde houding het afgelopen jaar last van zijn rug heeft gekregen, waardoor hij naast onverwachte ziektekosten ook minder heeft kunnen werken.
Voor zijn inkomsten is hij afhankelijk van zijn werk. Door de verkoop van zijn metalen dozen en dienbladen in zijn atelier en bij enkele winkels in Dakar, door de projecten die hij voor Mieke realiseert en dankzij de ondersteuning vanuit de stichting voor een deel van de schoolgelden van zijn 4 kinderen redt hij het om zijn gezin en zijn uitgebreide familie te onderhouden. Maar er moet geen kink in de kabel komen. We zullen de vinger aan de pols houden.

Met de gezondheid van Aida schiet het niet echt op. Eind vorig jaar is zij van een betonnen trap gevallen en heeft daarbij halswervelletsel opgelopen. In februari is zij daaraan geopereerd en het genezingsproces gaat traag.
‘Reposer/rust houden’ is het advies van de artsen en deze raad wordt naar onze mening wat te strikt opgevolgd. Hier is het verschil merkbaar tussen de Franse aanpak van ziektes en letsel en de Nederlandse benadering: wij worden aangespoord vooral te blijven bewegen. Uiteraard houden we dit ook Aida voor.

Maar als deze narigheid voorbij is zijn er nieuwe plannen voor de toekomst. Aida woont met haar familie op de ‘berg’ Castel, het hoogste gedeelte van Gorée, waar zij ook haar winkeltje met kettingen, mandjes, stoffen etc. bestiert. Alleen op het lage deel van het eiland zijn verschillende winkeltjes die basislevensmiddelen verkopen. De mensen die op Castel wonen moeten dus voor hun boodschapjes de heuvel af en op lopen. En wij kunnen jullie verzekeren: dat is een tour de force.
Aida’s idee is nu om een levensmiddelenwinkeltje op de berg te beginnen. Het gebouwtje is er en door de huidige inventaris van haar winkeltje te verkopen kan ze met het daarmee verkregen geld investeren in levensmiddelen. Omdat er op het eiland al te veel vrouwen proberen dezelfde artisanale producten te verkopen vinden wij dit een slim idee. We hopen nu dat Aida over niet al te lange tijd mede dankzij fysiotherapie voldoende opgekrabbeld zal zijn van de nawerkingen van de operatie en met de hulp van zoon Fallou een begin zal kunnen maken met dit project. We hebben beloofd dat als de eerste stappen gezet zijn wij zullen kijken waar wij haar in kunnen steunen.

Ook bij Fallou, die opgeleid is tot elektricien, is er een lichtpuntje: hij werkt nu 3 maanden op proef bij een constructiebedrijf en wij duimen dat hij na deze proeftijd een vast contract aangeboden zal krijgen.

Op het moment is het in Senegal regentijd, het is er warm en vochtig, niet ideaal dus om daar nu te zijn. In november, als het klimaat weer wat milder is, zullen we weer afreizen naar Gorée.
Wij zijn benieuwd hoe het er tegen die tijd met de school en onze vrienden voorstaat. Dat er weer noden zullen zijn is duidelijk.
Uw donatie zal dus weer meer dan welkom zijn. Weet dat dankzij uw steun kinderen van arme gezinnen een goede basisopleiding krijgen, een noodzakelijke eerste stap naar een beter leven.

Mede namens onze vrienden bij voorbaat heel veel dank voor uw aandacht en betrokkenheid.

Met hartelijke groeten,

Mieke Groot, Tilly Hermans, Richard Meitner

Stichting Ams–Dak–Dunya - ANBI
IBAN: 67 ABNA 0456 3358 54
BIC: ABNANL2A

2023

Begin van dit jaar was Mieke weer in Senegal en heeft met onze directeur William Mendy de schoolperikelen doorgesproken. Gelukkig liep alles daar uitstekend, er waren weer meer leerlingen aangemeld, en hij is heel blij dat zijn zoon en dochter zulke enorme steunpilaren voor hem zelf en voor de school geworden zijn.

Met Aida ging het al in november 2022 niet goed. In Clinique de la Madeleine, het ziekenhuis waar Tilly werd behandeld toen ze haar pols had gebroken, hebben we haar laten onderzoeken. Uit longfoto’s bleek ze een acute bronchitis te hebben, en daarvoor is ze adequaat behandeld. Maar ze is helaas blijven kwakkelen. In de Clinique de la Madeleine, bleek dat haar schouder uit de kom was, waardoor ze uitvalverschijnselen had in haar linkerarm.

De oorzaak van Aida’s schouderprobleem was ontstaan toen het eiland zo’n 2 maanden zonder water had gezeten, dit omdat de waterleiding van Dakar naar Gorée gebroken was. Dagelijks kwam vanuit Dakar een boot om de eilandbewoners te bevoorraden met drink- en waswater. Moussa, Fallou en Aida moesten dus dagelijks jerrycans met water hun berg(je) op sjouwen. Daarbij is bij Aida haar schouder uit de kom geraakt – hetgeen pas na weken in de Clinique de la Madeleine gediagnoseerd werd - en dat veroorzaakte verlammingsverschijnselen, pijn en vermoeidheid. Behandeling is in handen van betrouwbare artsen en we hopen er maar het beste van.

Er was meer malheur, iets wat niet alleen de familie maar ook ons diep teleurstelt. Ondanks het feit dat Fallou inmiddels zo’n 10 diploma’s op zak heeft, kan hij tot op heden geen baan als elektricien vinden. Door inmenging van de burgemeester van Goree heeft Fallou zijn droombaan op de chaloupe van Dakar naar Gorée niet gekregen; dit omdat de burgervader het contract dat Fallou zou krijgen geblokkeerd heeft omdat de man het niet kon verkroppen dat Fallou en zijn ouders niet op hem gestemd hadden bij de laatste burgemeestersverkiezingen. Dat kan dus in Senegal! Fallou loopt nu al meer dan een jaar allerlei bedrijven af met zijn cv, tot nu toe vergeefs. Hij heeft als de meeste personen uit arme gezinnen geen kruiwagen.

Opsteker voor de familie was wel dat Mactar met zijn voetbalteam kampioen geworden is van de Afrikaanse Champions League. En Mactar had het winnende doelpunt gemaakt! Trots alom. Maar het salaris van een voetballer in Senegal is zeker niets in vergelijking tot de astronomische bedragen die in Europa verdiend worden, een structurele bijdrage aan de gezinskosten is er helaas niet bij.

Het gezin van Aida zit dus in de puree want door haar ziekte kan zij niet werken, Moussa vecht nog steeds voor gerechtigheid – door de overheid wordt hij al jaren niet betaald voor zijn werk op het eiland - en Fallou probeert allerlei klusjes te doen maar dat levert niet genoeg op, zeker nu ook in Senegal de kosten voor energie, water en levensmiddelen haast verdubbeld zijn. We hebben het nooit eerder meegemaakt maar in mei en nu ook in november kwam Aida ons vragen om extra geld omdat ze al 3 dagen niet gegeten hadden. Zo intriest.

De stand van zaken nu: Voor de school kopen we jaarlijks schoolboeken, lesbenodigdheden en medicijnen voor de schoolapotheek. Tevens betalen we in de zomer, als de school geen lesgelden binnen krijgt, 2 maanden huur plus allerlei onvoorziens, zoals recentelijk de reparatie van de laptop van de directeur. Mieke gaat in januari weer naar Senegal en zal met de directeur en zijn dochter Christine de stand van zaken bespreken en met hen de aankopen voor de school gaan doen.

Maandelijks ondersteunen we enkele families op Gorée en in Dakar, en ook incidenteel Mame M’baye en Toutane Madeleine, onze fantastische ex-buurvrouw op Gorée, die zo af en toe medicijnen, dokterskosten of een extraatje nodig hebben. Van deze giften profiteren ook anderen in hun omgeving.

Moussa Thiam, die zulke prachtige dozen, dienbladen en voor Mieke kralen maakt, probeert van alles te ondernemen, werkt heel hard, soms wel ten koste van zijn eigen gezondheid. Hij is verantwoordelijk voor velen, daarom blijven wij hem maandelijks met een bedragje steunen zodat het schoolgeld van zijn kinderen betaald is.

Nu Aida ziek is, Moussa nog steeds niet krijgt wat hem toekomt en Fallou helaas nog zonder werk zit, kan het gezin van Aida op dit moment het hoofd niet boven water houden. Alle eerste levensbehoeften zijn ook in Senegal sterk gestegen en de familie komen per maand geld tekort. Na betaling van hun vaste lasten houden ze nauwelijks geld voor eten over. Zo mogelijk willen we de steun aan het gezin wat verhogen, totdat er weer betere tijden aanbreken.

Uw donatie is dus weer meer dan welkom. Bij voorbaat onze hartelijke dank, natuurlijk ook namens o.a. William Mendy en de hele schoolgemeenschap, Moussa Thiam en familie, Aida Ndoye, Moussa en Fallou Koite, Mame M’baye, Toutane Madeleine Thione en vele anderen.

Wij wensen jullie allen heel fijne feestdagen en een heel voorspoedig 2024. Met hartelijke groeten, Mieke Groot, Tilly Hermans, Richard Meitner.

Amsterdam, december 2023. Stichting Ams-Dak-Dunya – Bank: NL67 ABNA 0456 3358 54

2021 - 2022

Na alle lockdowns van de afgelopen jaren waren we in 2021-2022 kort achter elkaar in Senegal: in november 2021 voor het eerst na 2 covid jaren, om de schade aan ons huis op te kunnen nemen en natuurlijk vooral om onze vrienden weer op te zoeken.

De vrienden waren zeer dankbaar voor de steun die gedurende de corona pandemie elke maand uit Nederland gekomen was. Van het gedoneerde geld hadden Aida en Moussa op Ile de Gorée naast hun eigen familie vrijwel elke dag een stel buurkinderen mee laten eten en Moussa Thiam, die nu zijn vader overleden is als oudste zoon de zorg voor zijn uitgebreide familie heeft, kon ook zijn familie overeind houden.

Toen we aankwamen hoorden we dat er drama was in Mame M’baye’s familie. We begrepen dat haar zoon een ernstig ongeluk had gehad, en al 14 dagen in het ziekenhuis lag – maar hoe de rekeningen te betalen? Gelukkig hebben we in de stichting een rampenfonds, dat wel aardig was aangesproken maar waaruit we iets konden geven. Ze was flink geholpen met circa 200 euro.

Maar helaas voor onze vrienden op het eiland, die afhankelijk zijn van het toerisme, waagde die november nog vrijwel geen enkele toerist zich in Senegal, dus ook niet op het eiland, al was de corona wel op z’n retour.

Eind januari 2022 waren we er weer. Prioriteit was een bezoek aan de school, alwaar we heel hartelijk werden ontvangen. Men was duidelijk opgelucht dat wij en onze donateurs de pandemie overleefd hadden, dat wij elkaar weer in levenden lijve konden ontmoeten en wij nu weer enige financiële ondersteuning zouden kunnen bieden. Traditioneel zijn we in Dakar weer voor de school lesbenodigdheden en medicijnen voor de schoolapotheek gaan kopen. Helaas waren niet alle boeken die nodig waren voorradig, daarom besloten we in november van dat-zelfde jaar, toen de boekhandel weer nieuwe voorraad had, meteen onze slag te slaan.

In oktober 2022 ging Tilly met semi-pensioen, en kreeg van haar collega’s een gulle gift voor de school. Dat kwam heel goed van pas voor die nieuwe aankopen. Tevens had de laptop van de directeur, die de administratie van de school bevat, het begeven. Die konden we ook meteen bij de ons bekende en betrouwbare computerwinkel laten repareren.

In juli waren de 25 eindexamenkandidaten, een zwaar woord voor leerlingen van de hoogste klas van een basisschool, allemaal geslaagd en konden doorstromen naar de middelbare school. Ook in 2023 scoorde de school weer heel hoog bij het eindexamen. In Senegal mag je niet ouder dan 14 jaar zijn om op een middelbare school te worden toegelaten.

Het nieuwe schooljaar 2022-2023 begon met ongeveer 125 leerlingen, inclusief de maternelle, de kleuterschool. Dat aantal loopt meestal in januari op naar zo’n 150-175 leerlingen in totaal. In het lerarencorps waren geen wijzigingen. Alain, de oudste zoon van William Mendy staat voor de vijfde klas en zijn dochter Christine doet de administratie. Het is dus een familiebedrijf geworden.

Fallou, de zoon van Moussa en Aida, heeft zijn tijd vlak na de lockdowns goed besteed, door met onze steun 2 extra diploma’s – specialismes in elektriciteit voor schepen – te behalen. De hoop is dat hij aan de slag zal kunnen gaan in de haven van Dakar en met zijn loon zijn ouders zal kunnen gaan ondersteunen.