Nieuws

2021 - 2022

Na alle lockdowns van de afgelopen jaren waren we in 2021-2022 kort achter elkaar in Senegal: in november 2021 voor het eerst na 2 covid jaren, om de schade aan ons huis op te kunnen nemen en natuurlijk vooral om onze vrienden weer op te zoeken.

De vrienden waren zeer dankbaar voor de steun die gedurende de corona pandemie elke maand uit Nederland gekomen was. Van het gedoneerde geld hadden Aida en Moussa op Ile de Gorée naast hun eigen familie vrijwel elke dag een stel buurkinderen mee laten eten en Moussa Thiam, die nu zijn vader overleden is als oudste zoon de zorg voor zijn uitgebreide familie heeft, kon ook zijn familie overeind houden.

Toen we aankwamen hoorden we dat er drama was in Mame M’baye’s familie. We begrepen dat haar zoon een ernstig ongeluk had gehad, en al 14 dagen in het ziekenhuis lag – maar hoe de rekeningen te betalen? Gelukkig hebben we in de stichting een rampenfonds, dat wel aardig was aangesproken maar waaruit we iets konden geven. Ze was flink geholpen met circa 200 euro.

Maar helaas voor onze vrienden op het eiland, die afhankelijk zijn van het toerisme, waagde die november nog vrijwel geen enkele toerist zich in Senegal, dus ook niet op het eiland, al was de corona wel op z’n retour.

Eind januari 2022 waren we er weer. Prioriteit was een bezoek aan de school, alwaar we heel hartelijk werden ontvangen. Men was duidelijk opgelucht dat wij en onze donateurs de pandemie overleefd hadden, dat wij elkaar weer in levenden lijve konden ontmoeten en wij nu weer enige financiële ondersteuning zouden kunnen bieden. Traditioneel zijn we in Dakar weer voor de school lesbenodigdheden en medicijnen voor de schoolapotheek gaan kopen. Helaas waren niet alle boeken die nodig waren voorradig, daarom besloten we in november van dat-zelfde jaar, toen de boekhandel weer nieuwe voorraad had, meteen onze slag te slaan.

In oktober 2022 ging Tilly met semi-pensioen, en kreeg van haar collega’s een gulle gift voor de school. Dat kwam heel goed van pas voor die nieuwe aankopen. Tevens had de laptop van de directeur, die de administratie van de school bevat, het begeven. Die konden we ook meteen bij de ons bekende en betrouwbare computerwinkel laten repareren.

In juli waren de 25 eindexamenkandidaten, een zwaar woord voor leerlingen van de hoogste klas van een basisschool, allemaal geslaagd en konden doorstromen naar de middelbare school. Ook in 2023 scoorde de school weer heel hoog bij het eindexamen. In Senegal mag je niet ouder dan 14 jaar zijn om op een middelbare school te worden toegelaten.

Het nieuwe schooljaar 2022-2023 begon met ongeveer 125 leerlingen, inclusief de maternelle, de kleuterschool. Dat aantal loopt meestal in januari op naar zo’n 150-175 leerlingen in totaal. In het lerarencorps waren geen wijzigingen. Alain, de oudste zoon van William Mendy staat voor de vijfde klas en zijn dochter Christine doet de administratie. Het is dus een familiebedrijf geworden.

Fallou, de zoon van Moussa en Aida, heeft zijn tijd vlak na de lockdowns goed besteed, door met onze steun 2 extra diploma’s – specialismes in elektriciteit voor schepen – te behalen. De hoop is dat hij aan de slag zal kunnen gaan in de haven van Dakar en met zijn loon zijn ouders zal kunnen gaan ondersteunen.

Amsterdam, 21 december 2020

 

Beste vrienden-donateurs van Stichting Ams-Dak-Dunya,

 

Hoe is het nu in Senegal?

 

De BBC berichtte dat Senegal wereldwijd geprezen wordt om de aanpak van de coronavirus-crisis. Er werd snel getest en het aantal dodelijke slachtoffers lag en ligt nog steeds veel lager dan in Europa, laat staan in de VS.

Na de succesvolle bestrijding van de ebola uitbraak in 2014 zorgde Senegal ervoor dat er een draaiboek in de vorm van een pandemie-protocol klaarlag voor het geval er weer een pandemie zou uitbreken.

Na het eerste dodelijke Covid slachtoffer – een Senegalees die in Frankrijk woonde en op bezoek was in Dakar – handelde de Senegalese regering direct, sloot onmiddellijk alle grenzen en kondigde een volledige lock-down af. Om de bevolking te waarschuwen voor de gevaren van het virus werden door kunstenaars grote informerende muurschilderingen aangebracht. Ook werden bekende musici zoals Youssou N’Dour ingezet om muzikaal de bevolking te informeren over het onheil dat het virus aan kan richten. Het aantal dodelijke Corona slachtoffers in Senegal, 364 op een bevolking van 16 miljoen inwoners, toont dat de aanpak in Senegal effectief was. Al met al hebben we enige plaatsvervangende trots dat Senegal iets voor elkaar kreeg wat hier zoveel lastiger blijkt te zijn.

 

 

Het reisadvies vanuit Nederland blijft oranje, de Senegalese grenzen blijven dicht voor ons! Alleen Senegalese staatsburgers en buitenlanders met een verblijfsvergunning zijn welkom. Senegal beschermt zichzelf tegen Europa!!

 

Onze vriendin Gisela Fremgen verruilde vorige week Hamburg weer voor Senegal omdat zij zich op Goree en in Dakar, met haar vele vrienden daar, minder geïsoleerd voelt dan in Europa en een verblijfsvergunning heeft! Via haar zullen we de komende maanden regelmatig nieuws vanaf Goree krijgen. Telefoon of whats-app geven geen totaalbeeld van de situatie. En onze vrienden daar zijn te beschroomd om ons echt te vertellen hoe moeilijk en ingewikkeld het leven voor ze is.

 

 

Maar de de hulp wordt uitermate gewaardeerd. ‘Zonder jullie hulp waren we nu allemaal dood’, meldde Aida met gevoel voor drama. Ze zijn dankbaar voor jullie steun al laten ze elke keer weten ze er niet veel meer tegenover kunnen stellen dan hun gebeden en als die ook maar enigzins helpen dan belanden wij allen in het paradijs.

 

 

We schreven het al eerder, ook Goree was vele maanden volledig in lockdown. De veerboot – de Chaloupe - vervoerde alleen nog inwoners van Goree. Er was, ondanks alle voorzorgsmaatregelen, in september toch één corona besmet persoon op het eiland maar verdere besmettingen bleven gelukkig uit. De heel strenge regels hebben effect gehad: sinds een paar weken zijn de restaurantjes aan het strand weer open en sinds vorige week vaart de veerboot van en naar Dakar weer met de gewone dienstregeling. Er komen weer kleine aantallen bezoekers, inwoners van Dakar en omgeving, naar het eiland, maar buitenlandse toeristen blijven helaas, noodgedwongen weg. Het gevolg is dat er nog steeds niets verdiend wordt.

 

Hoe is het nu met de vrienden?

 

Op 19 en 20 juli werd het offerfeest, de Tabaski, gevierd – het belangrijkste religieuze feest voor moslims. Op die dag wordt een schaap of een geit geslacht en het vlees wordt gezamenlijk gegeten en verdeeld onder armen, buren en familieleden.

 

 

Een paar van onze donateurs hebben geld gedoneerd om de Senegalese vrienden een echt feest te bezorgen, mét de ‘befaamde’ geit. Er zijn mensen ongelooflijk blij gemaakt. Na het feest ontvingen we de nodige foto’s om te laten zien dat het een heerlijke dag was geweest, waarop de dagelijkse zorgen even werden vergeten.

 

 

Gelukkig is bijna iedereen gezond gebleven. Na Aida’s maagproblemen aan het begin van de lock-down, moest in september haar oudste zoon Maktar vijf dagen worden opgenomen in een kliniek met malaria. De ziektekosten hebben we prive op ons genomen, omdat jullie donaties tot het einde van het jaar toereikend moesten zijn. Hetgeen ook is gelukt.

 

Met de maandelijkse ondersteuning heeft Aida niet alleen haar eigen gezin te eten gegeven, maar heeft zij ook voor een flink aantal kinderen die, net als Aida en haar gezin, op de ‘berg’ van het eiland wonen, dagelijks gekookt. Zo werden de ouders van die kinderen, ook mensen zonder inkomen, ontlast.

 

 

Voor Moussa Thiam, de ‘metaalman’ die gedurende de lock-down in het Village des Art aan het werk is gebleven, is de zorg voor zijn eigen gezin met vier kinderen, maar daarnaast ook voor zijn verdere uitgebreide familie zeker niet makkelijk, het is een zware opgave. Met de verkoop van zijn dienbladen en metalen doosjes aan winkels, die handgemaakte Senegalese producten aan toeristen verkopen, verdient hij nu iets maar met het wegblijven van buitenlandse toeristen is zijn inkomen een fractie van wat het was voor corona.

 

 

Intussen kregen hij en de andere kunstenaars van het Village het onaangenamen bericht dat de regering van plan is het Village des Arts ‘tijdelijk’ te sluiten voor ‘renovaties’. Het stuk land waar het kunstenaarsdorp zich op bevindt is goudgeld waard, dus, heel begrijpelijk, worden die renovatieplannen door de kunstenaars uitermate gewantrouwd.

Zij vrezen hun ateliers blijvend kwijt te raken zonder vervangende studio’s aangeboden te krijgen. De kunstenaars zijn nu met het ministerie van cultuur in onderhandeling; wij hopen met hen op een positieve draai in deze wel heel netelige situatie.

 

 

En M’bayame (Mame) de vrouw met de cirkelcelziekte, woont bij haar vader in Rufisque. Maandenlang kon ze niet naar Goree reizen, waar ze als ambulante sieradenverkoopster haar kostje bij elkaar probeerde te scharrelen. Ook aan haar hebben we maandelijks een bedragje overgemaakt zodat ze haar medicijnen kon kopen.

 

 

De school in Yeumbeul was vanaf eind maart gesloten en is pas 15 november (normaal half oktober) weer opengegaan. In juni werden de scholen een maand lang voor de eindexamenkandidaten opgesteld en mochten de hoogste klassen zich voorbereiden op de eindexamens zodat die afgenomen konden worden. De directeur meldde deze week met trots dat Mikriche Kawara weer heel goed gescoord heeft bij de examens.

 

Na in de zomer de school een flinke injectie gegeven te hebben – we betaalden de huur en stuurden extra geld voor de docenten – hebben we in november weer bij moeten springen met huur en andere lopende zaken.

Vanaf 12 november is de school weer open, maar ook hier is zichtbaar wat de gevolgen van de coronacrisis zijn: normaal begint de school met circa 125 tot 150 leerlingen, een aantal dat dan in januari uitgroeit tot 175 a 200. Nu zijn er slechts 88 leerlingen ingeschreven. William Mendy, de directeur, vertrouwt erop dat er in januari meer leerlingen zullen zijn maar de vraag is of de ouders het schoolgeld kunnen blijven betalen.

Eerst brood op de plank en dan pas schoolgeld betalen lijkt een voor de hand liggende volgorde. De school, de ouders én de kinderen hebben een probleem.

 

 

Ondertussen ook goed nieuws: Fallou, de tweede zoon van Aida en Moussa, kan zijn opleiding tot elektricien weer vervolgen. Hij liet Mieke weten hoe ontzettend dankbaar hij jullie is: donateurs die zijn familie niet kennen maar bereid zijn hem en de families om hen heen te steunen in deze rottijd. Fallou moet in juli eindexamen doen, en als hij slaagt ligt er voor hem hopelijk een baan bij Senelec, de Senegalese elektriciteitsmaatschappij, in het verschiet.

 

 

‘Zonder jullie hulp waren we allemaal dood’ zegt Aida. Dik aangezet, jawel, maar hulp blijft nodig.

Het is december en de bodem van onze schatkist is in zicht. We hoopten dat onze Senegalese vrienden het rond deze tijd zonder steun zouden kunnen bolwerken; dat is te optimistisch gebleken. Zolang er geen toeristen (kunnen) komen in Senegal, op Goree, valt er voor de bevolking die afhankelijk is van het toerisme, niets te verdienen.

 

Daarom, met schroom, aan jullie het verzoek weer te helpen. Elk bedrag, hoe klein dan ook, helpt. Met jullie hulp kunnen we er voor zorgen dat deze families niet ondervoed raken.

Er is overal nood maar we kunnen onze vrienden daar niet in de steek laten. We zijn jullie heel dankbaar als jullie de families in Dakar en op Goree en de school in Yeumbeul willen blijven steunen.

 

Heel hartelijk dank bij voorbaat, en voor iedereen: een goed gezond 2021 – een jaar dat vast veel beter wordt dan 2020.

 

Mieke Groot, Tilly Hermans en Richard Meitner

 

---

 

Aan de donateurs van de Stichting Ams-Dak-Dunya, aan de vrienden en belangstellenden.

Beste allemaal,

Dit is een verzoek om steun aan de mensen in Senegal bij wie wij al jaren betrokken zijn – en die nu in een zeer penibele situatie verkeren.

Ook in Senegal is het coronavirus opgedoken, en op 23 maart is het land in een totale lockdown gegaan die tot op heden voortduurt: alle scholen zijn gesloten, verkeer tussen steden is aan strikte regels gebonden, mensen moeten zoveel mogelijk thuisblijven en er is geen internationaal vliegverkeer meer.

Voor onze vrienden op Ile de Goree, het eiland tegenover Dakar waar wij een huis huren, betekent het dat de veerboot naar Dakar sporadisch gaat en dat er geen toeristen meer op het eiland komen. De meeste inwoners van Goree leven van het toerisme en zitten nu al maanden zonder inkomsten. Een vangnet van de staat is er niet: zo nu en dan wordt er door de gemeente rijst, olie en zeep uitgedeeld en daar moet men het mee doen. Spaarcentjes heeft men niet: men leeft van wat men verdient, er blijft niks over.

Aida Ndoye, die al jaren sieraden maakt, haar man Moussa en hun zoons Maktar en Fallou verdienen niets meer. Het voedselbankje van Aida is gesloten. Ook sieradenverkoopster Mame, die altijd bereid is voor ons zaken te regelen, kan zich in deze omstandigheden niet de medicijnen permitteren die zij voor haar sikkelcelziekte nodig heeft.

 

 

En Moussa Thiam, de ‘metaalman’ die voor Mieke metalen kralen en sieradendozen maakt, zit zonder inkomsten omdat de winkels waar hij zijn metalen doosjes en dienbladen aan levert gesloten zijn. Tevens komt er nu niemand meer naar het Village des Arts waar zijn atelier is en waar hij normaliter ook werk kan verkopen.

 

 

En dan is er de school in Yeumbeul – die sinds eind maart dicht is: leraren zonder werk, de huur van het gebouw gaat gewoon door. De directeur heeft ons gevraagd om een financiële injectie want nu de kinderen geen les meer krijgen betalen de ouders het schoolgeld niet meer.

In onze stichting zit een noodfonds, waardoor wij onze vrienden wat konden bijspringen, en we hebben het gereserveerde geld dat we jaarlijks aan de school besteden voor de aankoop van boeken, schriften en voor de schoolapotheek nu ter beschikking gesteld opdat de directeur en de leraren enigszins het hoofd boven water kunnen houden en de schoolhuur kan worden betaald. De directeur onderhandelt met de eigenaar van het gebouw over huurverlaging, maar of hem dat lukt staat te bezien: het is armoede troef voor vrijwel iedereen – en staatssteun bestaat niet.

Wij maken ons uiteraard zorgen over de gezondheid van onze vrienden: ondervoeding dreigt, en als het virus toeslaat zal dat in veel gevallen fataal zijn. Op het eiland is men dan ook zeer voorzichtig: er mag niet gevoetbald en gebasketbald worden, mensen zijn verplicht mondkapjes te dragen, afstand te houden, etc. Wij krijgen wekelijks berichten van een Duitse vriendin die door de lockdown op Goree vastzit en er het beste van probeert te maken.

Wij leven in moeilijke tijden en de nood als gevolg van de corona pandemie stijgt voor veel mensen, overal. Wij wenden ons nu tot diegene onder u die, net als wij, begaan zijn met het lot van onze school en de bijzonder mensen op Goree en in Dakar die wij en inmiddels u ook uit onze nieuwsbrieven hebt leren kennen. Het noodfonds van de Stichting Ams-Dak-Dunya is nu uitgeput. Wij vragen u om ons te helpen onze school en onze vrienden in Senegal te steunen – en via hen de mensen die een beroep deden op het voedselbankje.

Elke bijdrage is zeer welkom – we zijn echt blij met elk klein bedrag.

 

Bij voorbaat heel veel dank,

Mieke Groot, Tilly Hermans, Richard Meitner

 

Rekening: Stichting Ams-Dak-Dunya IBAN: NL67 ABNA 0456 3358 54 BIC: ABNANL2A
Bank: ABN-AMRO – Gustav Mahlerlaan 10, 1082 PP Amsterdam, NL

 

 

Beste vrienden donateurs van onze stichting,

We lopen achter in de berichtgeving, onze excuses daarvoor.

Hoe is het met de school in Yeumbeul, hoe gaat het met Aida en haar gezin, en met Moussa Thiam die met Mieke samenwerkt?

Zowel in januari 2018 als januari 2019 bezochten we traditiegetrouw de school. We spraken met William Mendy, de directeur in Dakar om tijdens de lunch de belangrijkste punten door te nemen.

Het aantal leerlingen was begin 2018 iets gedaald tot rond de 150 (in plaats van 175-200). William vond dat niet verontrustend; het zou bijtrekken. Het offerfeest in november - waarbij een geit moet worden geofferd, en vervolgens opgegeten - had veel ouders beziggehouden, ook financieel. Een geit kost al gauw rond de 100 euro.

Kinderen werden dus later aangemeld.

Religie is belangrijk in Senegal en er speelt ook trots: je deelt met familie en buren de geit, en het is een teken van armoede als je je geen geit kunt permitteren. Sparen is lastig als je al elke cent moet omdraaien. Men zoekt ad hoc oplossingen en een daarvan is: kinderen maar een maandje later naar school.

In januari 2019 was het aantal leerlingen weer op sterkte: 208. Ook de maternelle, de kleuterschool, telt nu 23 leerlingen - dat was het jaar ervoor enige zorg omdat dat aantal toen achterbleef.

Het volwassenenonderwijs - het voelt soms als een stokpaardje, maar het is van belang dat de ouders ook de kans krijgen om zich te ontwikkelen. In 2018 waren er nog 5 personen die het onderwijs volgden, in januari 2019 niet één meer. Verklaring: de ouders werken in Dakar en zijn te moe om in de avonduren nog naar school te gaan.

Moeders die het huishouden doen moeten het stellen zonder huishoudelijke apparatuur, hun werk is dus te tijdrovend om onderwijs te volgen. Jammer, maar aandringen heeft niet veel zin. We zullen er wel elk jaar naar blijven vragen.

Verder draait de school goed: de computers en de printers zijn allemaal nog in leven - zij het dat het modem het dankzij de met regelmaat uitvallende stroom voor zijn kiezen heeft gekregen. Er moest dus weer een nieuw modem worden aangeschaft.

 

            

 

Onze vaste vraag aan William is altijd: wat heb je het meest nodig? De stichting is er ter ondersteuning; in principe zou de school zichzelf moeten kunnen bedruipen uit het schoolgeld dat de ouders betalen. Helaas blijven er wanbetalers, vooral aan het eind van het schooljaar. Wij springen dan in de zomermaanden bij, als de school gesloten is, met de huur.

Het modem moest dus worden vervangen, en er waren nieuwe cartridges nodig voor de printers. William vroeg om geld om een grote kast die in het computerlokaaltje staat en gebruikt wordt voor oa de bibliotheekboeken en voor ander papieropslag te kunnen kopen. De eigenaar wilde geld zien en anders moest de kast terug.

Afgelopen januari (2019) hebben we naast weer een nieuw modem een ‘régulateur de tension’ moeten aanschaffen. Deze regulator vangt de stroomstoringen op, waardoor het modem een langer leven beschoren is. Om zeker te zijn van goede kwaliteit, hebben we deze apparatuur nu in de computerzaak gekocht waar de pc’s en printers vandaan kwamen.

Na de lunch werd beide jaren de boekhandel bezocht, om er 2 uur later beladen met dozen boeken en schriften uit te komen. Daarna werd de buurman, de apotheek, bezocht, waar een doos met pleisters, paracetamol, ontsmettingsvloeistof, watten, jodium etc. werd gevuld.

Na alle aankopen houden we op straat een taxi aan. Goed kijken dat het een redelijk onderhouden auto is want APK keuringen, daar doet men niet aan. Het kan voorkomen dat de taxi onderweg panne heeft; dan staan we ergens aan de snelweg en ANWB is er niet.

We bezoeken de school het liefst als er les gegeven wordt, al krijgen we de indruk dat William dat liever anders zou zien. Nu moeten ze kennelijk – na een telefoontje van William - op een holletje alles toonbaar maken. Haha. De school zag er beide keren zeker goed onderhouden uit, al blijft het geringe aantal wc’s - 3 voor de hele school - ons bezighouden. Het lijkt ons onhygiënisch maar kennelijk is het naar Afrikaanse normen oké.

Verder zagen we brave lagere klassen en een vrolijke bende in de hoogste klas, met leraren die ons kennen en die wij ook altijd graag weer even zien.

Wij krijgen de indruk dat de school in haar nieuwe omgeving behoorlijk ingebed is in de buurt. Dat streeft William ook na. De school moet een trefpunt zijn voor ouders en kinderen en de laatste schooldag van een jaar wordt gevierd met een buurtfeest waar gedanst, gezongen en toneelgespeeld wordt. Iedereen is welkom.

                

Conclusie: de school draait goed, ondanks de concurrentie van andere scholen in de buurt. De resultaten van het eindexamenjaar waren zowel in 2017 als in 2018 heel goed. Helemaal op eigen kracht redt men het niet. De wijk is te arm: eerst eten en daarna pas schoolgeld betalen. Onze steun blijft noodzakelijk, en het oudercomité, de leraren en de directeur zijn jullie donateurs heel erkentelijk voor de financiële steun.

En Aida N’doye, Moussa Koité en hun kinderen Fallou en Maktar?

Begin 2018 was Aida wat in de lappenmand: stiller dan we van haar gewend zijn. Vlak voor we vertrokken bleek ze darmproblemen te hebben en door een internist in het ziekenhuis te moeten worden onderzocht.

Wij waren er toen nog en hebben geld voor behandeling en medicijnen uit het calamiteitenfonds geschonken, want dat kan de familie zelf niet opbrengen.

            

Maktar maakt deel uit van het succesvolle voetbalelftal van Goree.

Hij ontvangt een klein salaris en draagt nu ook bij aan het onderhoud van de familie. Dat geld is zeer welkom want zijn vader Moussa ziet al maanden zijn salaris door de overheid niet uitbetaald, waar hij zeer onder gebukt gaat.

Fallou heeft het staatsexamen (elektriciteit) in juli 2018 overgedaan en is geslaagd!! Het werd ons in januari 2018 duidelijk dat voor een goede voorbereiding op het examen het noodzakelijk voor hem was te kunnen werken op een computer. Aida en wij besloten hem voor zijn doorzettingsvermogen te belonen en hebben een laptop voor hem aangeschaft. Hij was dolblij en apetrots en het heeft hem zeer geholpen bij de voorbereidingen voor het examen.  

En tot onze vreugde liet hij oktober 2018 weten dat hij graag een vervolgopleiding wilde volgen, nu aan een hogere technische school in Dakar. De vervolg opleiding van Fallou is 2 jarig.

Als hij na 2 jaar zijn diploma haalt kan hij gaan voor een echte betaalde baan, bijvoorbeeld bij Senelec – de Senegalese energie gigant - of bij de grote industrie. Middels cursussen wil hij zich dan steeds verder bekwamen in zijn vak.

In Senegal vindt je een overvloed aan schilderijen, sculpturen, sieraden, textiel en gebruiksvoorwerpen van verschillende materialen. Naast de geweldig creatieve en kwalitatief goede schilderijen en objecten, wordt er heel veel ‘kunst’ aangeboden van middelmatige kwaliteit. Deze niet zorgvuldig gemaakte ‘kunst’producten zijn bijna altijd slechte kopieën, ripp-offs van werken van getalenteerde kunstenaars.    

Door deze praktijken worden begaafde kunstenaars telkens uitgedaagd om tot andere ontwerpen te komen. Onze projecten met kunstenaars en ambachtslieden hebben tot doel om gezamenlijk nieuwe materialen te onderzoeken en om nieuwe ideeën te ontwikkelen.

Aida is een van de getalenteerde sieradenmakers met wie wij werken.

Haar kettingen bestaan uit mooie edele materialen – o.a. glas, zilver, amber – en onderscheiden zich van het werk van andere sieradenmaaksters door hun eenvoud. Zij is reuze trots dat haar kettingen hun weg naar Nederland gevonden hebben.

                                

Moussa Thiam, de ‘metaalman’ met wie Mieke samenwerkt is vader geworden van zijn 4de kind: Astou, een dochter. Trots als een pauw!

Er zaten voor hem geen speciale expositie aan te komen, maar hij werkte, zoals altijd, aan doosjes en dienbladen voor een winkel in de Almadies, waar de luxe hotels staan en tevens voor bezoekers van het Village des Arts, waar zijn werkplaats zich bevindt. Mieke werkte met hem aan kralen en dozen en terug in Senegal eind maart/begin april van dit jaar heeft Moussa weer geweldige onderdelen voor sieraden gemaakt.

Op 4 april werd in Senegal Onafhankelijkheidsdag gevierd, bijzonder om deze feestdag mee te kunnen vieren. Op het eiland Goree stond het jaarlijks defilé gepland, een hele ervaring! Het defilé zou rond 10.30  beginnen, maar zoals gebruikelijk in Senegal kwamen de officiële festiviteiten uiteindelijk heel laat, rond half één op gang. Het wachten

was op de burgemeester, die eerst in Dakar een deel van de grote nationale parade bij moest wonen. Gedurende het wachten werden we vermaakt door zingende en dansende in vol tenu gestoken politieagenten, militairen en pompiers. Dat maken we zo in Nederland hoogstwaarschijnlijk niet mee!

        

   

Tot slot,

de school en ook Fallou redden het nog niet zonder financiële steun. Ook al kennen ze jullie niet persoonlijk, wij vertellen wel wie jullie zijn en ze zijn jullie heel dankbaar voor de kansen die jullie hun bieden om verder te komen in het leven.

Met dank voor jullie steun en belangstelling,

 

Mieke Groot, Tilly Hermans, Richard Meitner

Nieuwsbrief van Stichting Ams-Dak-Dunya

2017 is alweer bijna ten einde.

Begin van dit jaar waren we in Senegal, waar Mieke met William Mendy, de directeur van de school, schoolboeken en schriften aanschafte in de boekhandel Clairafrique in het centrum van Dakar, en de schoolapotheek bijvulde. Dit is zo langzamerhand de gebruikelijke januari-aanschaf.

De school begint in oktober, maar lang niet alle leerlingen kwamen opdagen. De oorzaak: de tabaski, het offerfeest, waarvoor de meeste ouders zichzelf in de schulden steken om voor hun kinderen en zichzelf nieuwe kleren te kunnen laten maken, en vaak samen met buren of familie, een schaap te kunnen kopen dat geofferd wordt en gezamenlijk opgegeten.

Elk jaar veschuift het feest terug, in 2016 was dat inderdaad half september, waardoor het schooljaar 2016/2017 met weinig leerlingen begon.

De eerste keer dat ik, Tilly, Senegal bezocht, verkeerde ik in de veronderstelling dat in Dakar duizenden schapen woonden; op allerlei open plekken tussen de ‘huizen’ liepen grote kuddes broodmagere beesten rond; ik zag ze aan voor geiten maar Senegalezen noemen ze moutons – het fenomeen tabaski was mij totaal vreemd. Ik wist niet dat deze kuddes van heinde en ver naar de stad worden gedreven om daar hun lot te ondergaan. Geen feest vond ik het: overal opgehangen, half gevilde schapen en poelen van bloed eronder. Maar voor de Morieten en de andere Senegaleze moslims is de tabaski het belangrijkste feest van het jaar, te vergelijken met ons kerstfeest.

De directeur vertelde dat er ongeveer 175 leerlingen zich dit jaar hadden ingeschreven. Het nieuwe gebouw is iets kleiner dan de vorige behuizing van de school: wij zagen volle klaslokalen waar de lange kinderen vooral van de hoogste groepen uit de banken gegroeid leken en bijna boven op elkaar zaten. De maternelle telde ongeveer 20 kleintjes, die allemaal met het hoofd op tafel lagen te slapen: hun verplichte middagslaapje.

De computers hadden weer een eigen lokaal; we hebben er sterk op aangedrongen glas in de sponningen te zetten tegen het stof en woestijnzand. Het blijft een lastige zaak want de meeste Afrikanen zijn niet gewend om gebouwen/woningen te onderhouden – een lokaal wordt geverfd voor ingebruikname en daarna laat men het zo, terwijl wij regelmatig muren witten etc.

Het volwassenenonderwijs zou in februari gaan starten: Mendy was zo druk geweest met de verbouwing dat het werven van volwassenen erbij ingeschoten was. We dringen er steeds op aan want kinderen kunnen dan door hun ouders worden bijgestaan. Vooral de moeders in de ouderraad zijn heel leergierig en willen dolgraag bijgeschoold worden. Ook al zijn het er maar 10 tot 15 per jaar, het is volgens ons heel belangrijk dat ook ouderen leren lezen en schrijven. De wil is er, maar vaak ontbreekt de energie: de volwassenen krijgen 2 avonden per week en op zaterdag les, hetgeen betekent dat sommige leraren moeten overwerken.

Ile de Goree

Toen Aida bij ons op bezoek was, vertelde ze over diverse sterfgevallen: Ken je die? Tombé mort! Doodgevallen? Ja, en die: ook dood. Hartaanval bleek. Was er dan geen pompier in de buurt die kon helpen? We vroegen onze buurvrouw Malou hoe het zat: al die hartaanvallen, was er geen reanimatie-apparaat bij de pompiers, de mannen die zowel eerstehulp verlenen als als brandweer optreden?

Malou ging op onderzoek uit: er was een apparaat, maar er ontbraken allerlei hulpstukken waardoor het onbruikbaar was. Bovendien lag het apparaat bij de pompiers, waar alleen overdag iemand aanwezig is. Krijg je dus s’avonds een hartaanval op het eiland, dan moet je met de ferrie naar Dakar worden vervoerd, of met een piroque, een vissersbootje dat er net als de ferrie minimaal 20 minuten over doet voor het in de haven van Dakar aankomt.

We hebben overlegd, navraag gedaan in Dakar, het internet afgespeurd, en uiteindelijk besloten in Nederland een reanimatie-apparaat aan te schaffen met alle hulpstukken, zodat zowel volwassenen als kinderen (bij verdrinking) ermee kunnen worden geholpen. Het apparaat geeft mondeling instructies, en Malou zou ervoor zorgen dat een bevriende arts uit Dakar uitleg ging geven aan zowel de politieagenten (de politiepost is dag en nacht bemand) als aan de pompiers.

Het apparaat hebben we in mei meegenomen in de handbagage. Omdat we niet bekend willen hebben dat wij zo’n kostbaar apparaat hebben gedoneerd, hebben we Malou gevraagd het na ons vertrek aan de gemeenschap aan te bieden als een geschenk van (anonieme) vrienden van de familie. Malou heeft het apparaat officieel aan de politie aangeboden gedurende een grote openbare bijeenkomst op het eiland over veiligheid en gezondheid, zodat alle bewoners van Goree nu op de hoogte kunnen zijn van het bestaan van het apparaat op het eiland. En hopelijk zullen hartaanvallen geen dodelijke afloop meer hoeven te hebben.

Aida, Moussa, Makthar en Fallou

Aida en Moussa waren in redelijke doen, al maakten ze zich wel zorgen om Maktar, die met een voetbalploeg naar Tunesie en Polen was vertrokken, helaas niet was geworven door een buitenlandse club, en in Tunesie was achtergebleven – terwijl de voetbalcoach die de jongen begeleidde terug was gegaan naar Senegal. Aida belde elke week even met Maktar, die was ondergebracht bij een Franse vriend van de coach. Wij vonden het een krankzinnige situatie: een jongen illegaal in Tunesie bij een onbekende man. Groot was de opluchting toen we hoorden dat Maktar inderdaad volgens plan eind januari weer op Ile de Goree was.

Fallou zat in zijn eindexamenjaar: hij moest staatsexamen doen in juni. Hij werkte hard, liet ons stroomschema’s zien waarvan ik niks begreep maar waar Mieke meer in kon lezen, en vroeg ons om een tablet om thuis te kunnen doorwerken. Zijn medeleerlingen bleven langer op school om zich te oefenen in deze tekeningen, maar Fallou moet nog een uurtje in de bus naar de boot en als hij de boot van halfzeven mist door het drukke verkeer in Dakar moet hij tot acht uur wachten op de volgende boot: iets wat Aida niet wil hebben want in de avond komen de ‘vagabonds’ de straat op en Aida waakt streng over haar kinderen.

Een tablet vonden we nogal duur; wij hebben Fallou niet kunnen helpen.

Helaas kwam in juli het bericht dat hij gezakt is voor het staatsexamen. Wij hebben direct geroepen dat hij het over moet doen: de stichting zal nog een jaar zijn schoolgeld en andere onkosten op zich nemen want een staatsdiploma opent de weg naar Senelec, het staatsbedrijf voor elektriciteit. Dat zou betekenen een vaste baan, en een vast inkomen – heel welkom voor de hele familie.

Familie – het is een ruim begrip in Afrika. In 2016 zorgden Moussa en Aida voor het zoontje van een nicht of zus: een jochie van zeven die naar school ging op Goree. Toen we in januari terug kwamen was Mohammed terug naar zijn ouders, die in Dakar waren gaan wonen. Aida was hier duidelijk verdrietig over, maar had een nieuwe beschermelinge: een kleine Bollie, een meisje van 10 maanden, in onze ogen een flink uit de kluiten gewassen kleuter. Zij en Moussa zijn dol op kinderen en zorgen voor ze als zouden het hun eigen kinderen zijn. Familie – als we vragen naar de relatie krijgen we een vaag verhaal over een soeur etc. Het is zoals het gezegde is: It takes a village to raise a child.

Mei

In mei waren we weer even op Goree; we hebben toen vooral vakantie gevierd: Op het eiland vond de twee jaarlijkse tentoonstelling de Regards sur Cours plaats. Veel binnenplaatsen waren opengesteld en zo konden we de veelal luxueuze huizen van de Fransen op het eiland bekijken en de kunst bewonderen van vele kunstenaars, fotografen, schilders, beeldhouwers en anderen van veelal Afrikaanse afkomst. Een feest!

 

Mieke is wel bij Moussa langsgegaan en heeft hem een paar opdrachten gegeven voor kralen en een doos. Moussa vroeg ons hem uit de nood te helpen: het dak van zijn werkplaatsje op het Village d’Arts in Dakar was niet bestand tegen de te verwachten regens van de natte periode, die in juni aan zou breken. Wij zijn bijgesprongen want Moussa moet in z’n eentje een extended family onderhouden: zijn vader, die op leeftijd is en twee vrouwen heeft, Moussa’s gezin met drie kinderen en verdere familie in nood! Een zware last op zijn schouders. Het is een heel serieus werkende ambachtsman met een ongelooflijke accuratesse; wij hopen dat hij de beloofde deelname aan de bazar van de English Speaking Women of Dakar heeft gekregen.

2018

We gaan op 28 december weer naar Senegal. De school wordt bezocht, er moeten boeken en andere zaken worden aangeschaft en wellicht zijn er nog kosten aan het schoolgebouw. Voor zover we weten zijn alle vrienden nog gezond – we hopen er altijd het beste van want het klimaat, met als grootste dreiging malaria in de regenperiode, is moordend.

We zijn natuurlijk heel benieuwd hoe het Fallou vergaat: of hij inderdaad opnieuw opgaat voor het staatsexamen. Mocht blijken dat een tablet echt meehelpt om het examen te halen, dan gaan we daarnaar op zoek. We hopen dat jullie ons weer willen helpen om een en ander mogelijk te maken.

Voor iedereen een heel goed begin in 2018 en dank voor jullie belangstelling en steun!

Mieke Groot, Tilly Hermans en Richard Meitner

Stichting Ams-Dak-Dunya

rekeningnummer NL67ABNA045633854